TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG CỦA BỆNH VIÊM QUANH KHỚP VAI

Trang chủ Bệnh cơ xương khớp Đau khớp vai

TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG CỦA BỆNH VIÊM QUANH KHỚP VAI

TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG CỦA BỆNH VIÊM QUANH KHỚP VAI Xét nghiệm máu Xét nghiệm huyết học và sinh hóa máu bình thường, số lượng bạch cầu không tăng. Siêu âm khớp vai Siêu âm khớp vai là phương tiện chẩn đoán hình ảnh không xâm nhập rất có giá ...

TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG CỦA BỆNH VIÊM QUANH KHỚP VAI

Xét nghiệm máu

Xét nghiệm huyết học và sinh hóa máu bình thường, số lượng bạch cầu không tăng.

Siêu âm khớp vai

Siêu âm khớp vai là phương tiện chẩn đoán hình ảnh không xâm nhập rất có giá trị trong phát hiện các tổn thương ở khớp vai. Có thể thăm dò hình ảnh của các gân chóp xoay, gân cơ nhị đầu, bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai, bao khớp và bao hoạt dịch khớp ổ chảo-cánh tay. Có thể làm siêu âm nhiều lần để đánh giá tiến triển của tổn thương. Trong trường hợp tổn thương chỉ ở mức độ nhẹ, hình ảnh siêu âm khớp vai có thể bình thường. + Siêu âm khớp vai được thực hiện với đầu dò phẳng, tần số từ 5-12 MHz, các hình ảnh phải thấy được khi siêu âm khớp vai đó là: gân nhị đầu diện cắt ngang và cắt dọc gân, gân dưới vai diện cắt ngang và cắt dọc gân, gân trên gai diện cắt ngang và cắt dọc gân, gân dưới gai diện cắt ngang và cắt dọc gân. Bắt đầu siêu âm, nên thực hiện từ mặt trước của khớp vai để quan sát hình ảnh của gân nhị đầu và gân dưới vai, và để xem có dịch ở trong hoặc ngoài ổ khớp không, tiếp đến là khảo sát mặt trên để quan sát gân cơ trên gai và dây chằng cùng-quạ, kết thúc ở mặt sau để quan sát gân dưới gai. + Một số tổn thương trên siêu âm hay gặp trong thể viêm quanh khớp vai thông thường:

(Hình ảnh viêm gân dài cơ nhị đầu trên siêu âm) - Viêm gân nhị đầu: bình thường gân nhị đầu hình oval nằm sát đáy rãnh nhị đầu, cấu trúc gân đồng âm, không có dịch trong bao gân. Trường hợp viêm gân nhị đầu thấy gân nhị đầu to lên hình tròn lấp kín rãnh nhị đầu, cấu trúc gân giảm âm không đều, ranh giới bao gân không rõ ràng, có dịch ở xung quanh gân. Nếu có trật gân nhị đầu thấy rãnh nhị đầu rỗng. Có thể thấy hình ảnh đứt g ân bán phần hoặc đứt hoàn toàn. - Viêm bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai: Bình thường trong bao hoạt dịch không có dịch, chỉ có chất hoạt dịch láng trên mặt nên hai mặt của bao sát nhau, siêu âm không nhìn thấy được bao. Hình ảnh viêm bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai trên siêu âm

hình 1 hình 2 hình 3 Hình ảnh siêu âm của tổn thương gân cơ trên gai. Đứt bán phần gân cơ trên gai (mũi tên) (hình 1). Đứt hoàn toàn gân cơ trên gai (mũi tên) (hình 2). Calci hóa gân cơ trên gai (mũi tên) (hình 3). Khi có viêm thấy vỏ bao dày lên, có dịch trong bao làm hai vỏ bao tách xa nhau, có thể thấy tinh thể calci ở dịch trong bao do calci từ gân cơ trên gai tràn vào. Có thể thấy viêm bao hoạt dịch đơn thuần mà không kèm theo tổn thương gân chóp xoay, nhưng có thể thấy viêm bao hoạt dịch cùng với calci hóa gân trên gai hoặc đứt bán phần hoặc đứt hoàn toàn gân cơ chóp xoay. - Tổn thương gân các cơ chóp xoay: thấy gân dày lên, tăng đậm độ siêu âm, ranh giới bao gân không rõ ràng, có thể thấy lắng đọng calci ở gân, hoặc hình ảnh đứt gân bán phần hoặc đứt gân hoàn toàn. - Tổn thương khớp cùng-đòn: thấy hình ảnh phù nề, giảm âm quanh ổ khớp, bờ ổ khớp không đều, dày bao hoạt dịch, và có dịch tại ổ khớp. Viêm khớp cùng đòn

Hình ảnh siêu âm của viêm khớp cùng đòn

X-quang khớp vai

Phim chụp khớp vai trong viêm khớp vai thể thông thường không có tổn thương xương và khớp vai. Một số trường hợp có thể thấy hình ảnh bào mòn mấu động lớn (hình ảnh gián tiếp của thoái hóa do thiểu dưỡng gân cơ trên gai), hoặc lắng đọng calci ở gân cơ trên gai. Chụp X-quang khớp vai thông thường còn cần thiết để loại trừ các bệnh lý có tổn thương đầu xương, sụn khớp, gãy xương, các ổ di căn lên khớp vai.

Hình 1: X-quang: bào mòn mấu động lớn (mũi tên trắng), Hình 2: X-quang: Lắng đọng calci ở gân cơ trên gai di căn ung thư phổi lên khớp vai (mũi tên đỏ) Hình ảnh X-quang khớp vai của bệnh nhân viêm quanh khớp vai

Chụp khớp vai có bơm thuốc cản quang hoặc MRI ghi hình khớp vai có bơm thuốc cản quang (MRI arthrogram)

Với khớp vai bình thường, chụp khớp vai có bơm thuốc cản quang hoặc MRI ghi hình khớp vai có bơm thuốc cản quang (MRI arthrogram), thấy thuốc cản quang làm căng bao khớp rồi tràn vào các túi cùng, làm đầy các túi thanh mạc dưới mỏm quạ và túi thanh mạc gân cơ nhị đầu. Lượng thuốc bơm vào được khoảng 10 ml. Không bao giờ có thuốc cản quang ở phía trên mấu động lớn xương cánh tay là nơi bám của gân cơ chóp xoay. Cũng không bao giờ thấy thuốc cản quang ở bao hoạt dịch dưới mỏm cùng. Ranh giới bao khớp rõ sắc nét. Nếu thấy thuốc cản quang ngấm vào vùng trên mấu động lớn, có bờ không đều, là do rách gân cơ chóp xoay không hoàn toàn làm thuốc ngấm vào chỗ rách. Nếu thấy thuốc cản quang ngấm vào vùng trên mấu động lớn và tràn vào bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai, nhìn giống như hình một chiếc “mũ lưỡi chai” ở phía trên đầu trên xương cánh tay, thì đó là hình ảnh rách đứt hoàn toàn gân cơ chóp xoay làm thông ổ khớp với bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai. Nếu thấy hình ảnh này thì phải dùng thêm chừng 40-50ml thuốc cản quang nữa (bình thường chỉ cần 10ml). Trong trường hợp rách gân cơ chóp xoay không hoàn toàn thì không có hình “mũ lưỡi chai”, nhưng có hình ảnh bất thường với đường bờ khúc khuỷu trên phim ở vị trí trên mấu động lớn xương cánh tay. Nếu là thể đông cứng khớp vai thì lượng thuốc bơm vào được rất ít, chỉ dưới 2ml (bình thường bơm được khoảng 10ml). Ranh giới bao khớp không rõ. Không bao giờ thấy thuốc cản quang ở bao hoạt dịch dưới mỏm cùng, ở túi thanh mạc dưới mỏm quạ và túi thanh mạc gân cơ nhị đầu do bao khớp bị dính bó chặt lấy khớp làm khoang khớp hẹp lại.

MRI ghi hình khớp vai có thuốc cản quang (MRI arthrogram) (a) Khớp vai bình thường, thấy rõ thuốc cản quang tràn vào túi thanh mạc dưới mỏm quạ (mũi tên đen), và túi thanh mạc gân dài cơ nhị đầu cánh tay (mũi tên trắng). Phía trên mấu động lớn không có thuốc cản quang. (b) Hình ảnh rách gân cơ chóp xoay không hoàn toàn, thuốc ngấm vào phía trên mấu động lớn xương cánh tay (mũi tên) với bờ trên không đều. (c) Hình ảnh rách hoàn toàn gân chóp xoay, thuốc ngấm vào phía trên mấu động lớn xương cánh tay (mũi tên trắng) và tràn lên bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai (mũi tên đen) tạo ra hình “mũ lưỡi chai”.

Chụp cộng hưởng từ (MRI)

Chụp MRI cho phép chẩn đoán chính xác các tổn thương phần mềm khớp vai. Có thể thấy thoái hóa và viêm phù nề trong gân cơ chóp xoay, rách gân chóp xoay không hoàn toàn hoặc hoàn toàn, lắng đọng calci trong gân cơ chóp xoay, viêm dày bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai, tràn dịch trong bao hoạt dịch dưới mỏm cùng vai, viêm phù nề gân cơ nhị đầu, đứt gân dài cơ nhị đầu, viêm tràn dịch bao hoạt dịch gân dài cơ nhị đầu, viêm dày bao khớp ổ chảo-cánh tay, tràn dịch trong khớp ổ chảo-cánh tay.

Phim cộng hưởng từ cho thấy gân cơ chóp xoay bình thường (mũi tên) Hình ảnh rách gân cơ chóp xoay không hoàn toàn trên phim cộng hưởng từ (mũi tên)

Hình ảnh rách gân cơ chóp xoay hoàn toàn Phim cộng hưởng từ có bơm thuốc cảnquang trên phim cộng hưởng từ có bơm thuốc cản cho thấy rách chóp xoay hoàn toàn (mũi tên), quang (mũi tên trắng), thuốc tràn vào trong thuốc tràn lên bao hoạt dịch dưới mỏm cùng. bao hoạt dịch dưới mỏm cùng (mũi tên đen)

Hình ảnh chụp cộng hưởng từ khớp vai

Nội soi khớp vai

Nội soi là một thủ thuật xâm nhập, vừa có giá trị chẩn đoán vừa để điều trị. Nội soi có thể nhìn thấy rõ tổn thương, lấy mẫu mô sinh thiết để chẩn đoán mô bệnh và can thiệp sửa chữa các tổn thương bệnh lý giúp nhanh hồi phục chức năng khớp vai. Hiện nay đã có siêu âm và chụp cộng hưởng từ là các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh rất có giá trị, nên nội soi khớp vai chỉ sử dụng khi cần can thiệp mà không chỉ định chỉ để chẩn đoán đơn thuần. Để tìm hiểu thêm về bệnh lý Viêm quanh khớp vai, hoặc cần tư vấn, xin vui lòng liên hệ hotline hoặc để lại thông tin phía dưới. Việt Mỹ hỗ trợ bạn 24/7.

Hệ thống Phòng khám chuyên khoa Cột sống, Cơ Xương khớp Việt Mỹ
CS1: Tầng 5, tòa nhà Hòa Phát, số 257 Giải Phóng, Đống Đa, Hà Nội. Hotline: 097 184 8800
CS2: Tầng 1 Toà 34T - Hoàng Đạo Thuý, Trung Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội. Hotline: 097 169 8800